چطور خلاقیت خود را محک بزنیم؟
چهار نقطه قوت افراد خلاق
باور اینکه «ایدهها از ناکجا نمیآیند!» و فراگیری خلاقیت هم آدابی دارد، باعث میشود بدانیم افراد خلاق تفاوت زیادی با ما ندارند، بلکه ویژگیهایی دارند که به صورت ناخودآگاه از آنها استفاده میکنند. نقاط قوتی که ما میتوانیم به صورت خودآگاه آنها را به کارگیریم. اما قبل از تمرین این ویژگیها میتوانید خلاقیت خودتان را از طریق آنها محک بزنید!:
1. روانی و سیالی ـ Fluency
روانی در بیان و اندیشیدن، ایدههای تازه میآفریند! حتی اگر ایدههایتان شبیه به همند، یا همگی در یک زمینه مشترک قرار دارند، آنها را بیواهمه بیان کنید! ایدههای نو از میان همین اطلاعات مشابه متولد میشوند! هر چه تعداد ایدهها بیشتر باشد، روانی و سیالی بیشتر است!
پرورش «روانی و سیالی»
روانی و سیالیت را میتوان با برگزاری جلسات «بارش فکری» که در آن ایدههایی برای ۱۰۰ کاربرد مختلف اشیاء روزمره (خلال دندان، پاک کن، آجر، گیره کاغذ و غیره) تولید میکنند، پرورش داد. سپس، میتوانیم همین تمرین را درمورد اشیاء مرتبط با شغل یا حتی منابع انسانی سازمان انجام دهیم!
2. انعطافپذیری ـ Flexibility
بسیاری از مواقع، خلاقیت یعنی ترکیب همان ایدههای مشابه؛ اما ترکیبی متنوع! ایدهها به طور معمول در ذهن ما با هم رابطه خطی دارند، اما انعطافپذیری باعث میشود معنا و رابطههای جدیدی برای آنها در زمینههای متنوع دیگر تعریف کنیم… افراد شوخطبع به دلیل توانایی چند موقعیت باهم از انعطافپذیری بیشتری برخوردارند.
پرورش «انعطافپذیری»
یکی از راههای تمرین انعطافپذیری این است که پعد از تمرین «روانی و سیالی در ایدهپردازی»، سعی کنید ایدههای خود را در زمینههای متنوعتری مطرح کنید؛ برای مثال چنین نباشد که ایدهها فقط در زمینه تولید اسباببازی مطرح شوند. تنها در صورتی میتوانیم بگوییم چنین تمرینی انعطافپذیری شما را زیاد می کند که فقط تعداد کمی از ایدهها مشابه یا در زمینه یکسان باشند.
۳. افزایش جزئیات – Elaboration
افزودن جزئیات به ایدۀ ما عمق میبخشد و ظرفیت ترکیبِ ایدهها را به ما نشان میدهد.
پرورش «افزایش جزئیات»
این نقطه قوت را میتوانیم با توصیف کامل چیزی (سرگرمی، برنامه تلویزیونی، درخت، گربه، رویداد ورزشی و…) پرورش دهیم. لازم است این توصیف با تصویرسازی دقیقتر، جزئیات چشمگیر و درگیرکردن همۀ حواس پنجگانه باشد. به جزئیات بیافزایید!
4. اصالت ـ Originality
اصالت آنجاست که به ایدهای نادر، منحصربهفرد، یکتا و ارزشمند میرسیم.رسیدن به اصالت، نتیجه بهترین استفاده از سه مهارت قبلی است.
Refrence:
Creative Problem Solving for Managers
Developing Skills for Decision Making and Innovation
Tony Proctor, 2019
*این کتاب از منابع اصلی دوره «حل خلاق مسئله» است.
ایدهها از ناکجا نمیآیند!
پاسخ به سوال «چطور خلاقیت خود را محک بزنیم؟» یکی از سرفصلهای دوره «حل خلاق مسئله» در تیزفکری است. هدف این دوره این است که به چارچوبی ممتاز درباره «خلاقیت» دستیابیم بهگونهای که بتوانیم از خلاقیت در حل مسئله به صورت دقیق و کارآمد (نه مبهم و تصادفی) استفاده کنیم.